Σε υψόμετρο 1.050 μ., φωλιάζει ο Δάφνος στις δυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων, αμφιθεατρικά, σε περιορισμένη κλειστή γύρω λεκάνη, με μικρό άνοιγμα προς τα νοτιοδυτικά, όπου περνάει ο παραπόταμος του Μόρνου, ο Κόκκινος, σε απόσταση 600 μ. Μοναδικό το θέαμα των βραχωδών εξάρσεων των Βαρδουσίων ΒΑ.

Η βουή από τους καταρράκτες του Κόκκινου που πέφτουν με πάταγο το χειμώνα, αντηχεί στη γύρω περιοχή. Το χωριό περιβάλλεται από ελατοδάσος & τα σπίτια είναι χωμένα μέσα σε καρυδιές, κερασιές, και πλατάνια. Ανάμεσα τους βρύσες με κρύα νερά. Ανατολικά στις πλαγιές και τα οροπέδια των Βαρδουσιών, απλώνονται τα περίφημα «Βοστινισιώτικα λιβάδια» με μήκος περίπου 10 χλμ. & άνοιγμα μέχρι εννιακόσια μέτρα, με αρκετές νεροπηγές.

Σ’ αυτά παλαιότερα βοσκούσαν 15-20 χιλιάδες, κυρίως πρόβατα, τα οποία το χειμώνα τα κατέβαζαν στην Αττική για να παραχειμάσουν & επανέρχονταν την άνοιξη. Οδοιπορούσαν επί πολλές ημέρες μέχρις ότου ανέλαβαν τα φορτηγά. Τώρα τρέφονται περίπου 600 βοοειδή και περίπου 3000 γιδοπρόβατα.

Η απόμερη θέση του χωριού φανερώνει ότι ιδρύθηκε επί τουρκοκρατίας. Από το 1836-1869 ανήκε στο Δήμο Κροκυλείου ως Βουστενίτσα. Από το 1869 εως το 1912 προσαρτήθηκε στο Δήμο Υαίας (πρωτεύουσα η Γρανίτσα) ως Βοστινίτσα, που πιστεύεται ότι είναι λέξη σλαβικής προελεύσεως & σημαίνει «τόπος μελισσιών» (vostan=κηρένιος, κίτρινος στα σλαβικά). Η κοινότητα Βοστινίτσας μετονομάστηκε το 1927 σε κοινότητα Δάφνου για να διατηρηθεί το αρχαίο όνομα Δάφνος του Μόρνου.

Στην πλατεία με τα τεράστια πλατάνια βρίσκεται ο Ι.Ν Αγ. Νικολάου από το 1760. Πρόκειται για τρίκλιτη Βασιλική με τρούλο, που κρίθηκε διατηρητέο Μεταβυζαντινό Μνημείο από το Υπ. Πολιτισμού. Ο τύπος του ναού αυτού απαντάται μόνο στο μοναστήρι της Βαρνάκοβας. Υπό την επίβλεψη της Υπηρ. Βυζαντινών Μνημείων, το 1993 ανακατασκευάστηκε ο ναός με δαπάνη του Κυριάκου Φιλίππου της ΦΑΓΕ και της συζύγου του Δήμητρας Αναγνώστου. Η οικογένεια Φιλίππου της ΦΑΓΕ κατάγεται από το Δάφνο. Από εδώ κατάγονται και οι Αδελφοί Αλαφογιάννη της «ΑΛΦΑ ΜΠΕΤΟΝ» που έχουν συνεισφέρει σε κοινωφελή έργα της γενέτειρας τους. Γραφικά & ανακαινισμένα είναι τα εξωκλήσια του χωριού: Αγ. Παρασκευή, Παναγία (στο κοιμητήριο), ΑΓ. Ιωάννης Χρυσόστομος, Αγ. Ιωάννης Πρόδρομος, Αγ. Γεώργιος, Αγ. Παντελεήμων, Αγ. Αθανάσιος, Αγ. Βλάσιος. Ο Τίμιος Σταυρός & η Αγ. Σοφία χτίστηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία. Μικρό πανηγύρι γίνεται και στην Αγ. Τριάδα. Ο Αγ. Δημήτριος χτίστηκε στα ερείπια Βυζαντινού μοναστηριού. Ανατολικά, ψηλά πάνω στη ράχη του Αϊ Λία, αγναντεύει το ομώνυμο εξωκκλήσι στη μνήμη του οποίου 20 Ιουλίου γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Η Ένωση Δαφναίων Δωρίδας -1935 έχει προσφέρει πολλά στο χωριό & εκδίδει την εφημερίδα «Ο Δάφνος». Στο Δάφνο λειτουργεί παραδοσιακός ξενώνας « Ο Ελατιάς».

Το διώροφο διδακτήριο του σχολείου βρίσκεται σε καλή κατάσταση και επαναλειτούργησε το 1999. Πάνω από αυτό σώζεται η τοιχοποιία του παλαιού σπιτιού του Βουλευτή Δωρίδας Κότταρη. Στη θέση «Μάρμαρα» σώζονται μάρμαρα με εγκοπές & οπές, που φαίνεται ότι ανήκαν σε πύργο οπτικής επαφής με το Παλαιόκαστρο του Κλήματος. Ίχνη αρχαίου οικισμού και τάφων επισημάνθηκαν κοντά στην Αγ. Παρασκευή.

Μεταξύ των αγωνιστών του χωριού κατά το 1821 περιλαμβάνονται πέντε αξιωματούχοι με προεξέχοντες τους Κοτταραίους. Αρκετοί Δαφναίοι διακρίθηκαν ως δικαστικοί, εκπαιδευτικοί, στρατιωτικοί, επιχειρηματίες κ.λ.π

Πηγή: “100 ΧΡΟΝΙΑ ΔΩΡΙΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ”
Φωτογραφικό υλικό: Διαμαντής Δ. Θανάσης